Podczas I i II Wojny Światowej Szwajcaria utrzymywała zbrojną neutralność i nie została zaatakowana przez swoich sąsiadów, częściowo ze względu na swą górzystą topografię

Mimo to, Niemcy stanowiły spore zagrożenie. Dlatego też, Szwajcaria zbudowała potężną obronę.

Pełniła takżę rolę "państwa opiekuńczego" dla walczących stron, mając szczególną rolę w pomocy jeńcom wojennym. Państwa walczące uczyniły z niej miejsce dyplomacji, szpiegostwa i handlu, a także bezpieczny azyl dla 300 000 uchodźców.

 

I Wojna Światowa

Szwajcaria zachowała stan zbrojnej neutralności podczas pierwszej wojny światowej. Jednakże, granicząc z dwoma mocarstwami centralnymi (Niemcy i Austro-Węgry) oraz dwoma mocarstwami ententy (Francja i Włochy), neutralność okazała się trudna.

Zgodnie z Planem Schlieffena, niemiecki Sztab Generalny był otwarty na możliwość próby obejścia francuskich fortyfikacji, maszerując przez Szwajcarię. Ostateczny wykonawca planu, Helmuth von Moltke młodszy, wybrał jednak Belgię z uwagi na górzystą topografię Szwajcarii i chaotyczny stan belgijskich Sił Zbrojnych.

Po zorganizowaniu armii w 1907 roku i rozwoju militarnego w 1911 roku, Armia Szwajcarska składała się z około 250 000 żołnierzy, z dodatkowymi 200 000 pełniącymi role wsparcia.

Od grudnia 1914 roku do wiosny 1918 roku szwajcarskie oddziały były rozmieszczone w Jurze wzdłuż granicy francuskiej z obawą, że wojna okopowa może przenieść się na teren Szwajcarii. Mniejszym zmartwieniem była granica włoska, ale również rozmieszczono tam wojsko w regionie Unterengadin w Graubünden.

Podczas gdy niemieckojęzyczna większość w Szwajcarii zazwyczaj opowiadała się po stronie mocarstw centralnych, ludność francusko- i później włoskojęzyczna opowiedziała się po stronie mocarstw ententy, co w 1918 roku spowodowało konflikt wewnętrzny.

Ostatniecznie jednak Szwajcarii udało się pozostać poza wojną. Jako, że Szwajcaria była centralnie położona, neutralna i ogólnie nienaruszona - wojna przyczyniła się do rozwoju szwajcarskiego przemysłu bankowego. Z tych samych powodów Szwajcaria stała się azylem dla zagranicznych uchodźców i rewolucjonistów.

 

II Wojna Światowa

Szwajcaria otoczona podczas II wojny swiatowej(Szwajcaria była otoczona przez Państwa osi, 1940 - 1944; Źródło: Wikipedia)

 

Podczas II wojny światowej, Szwajcaria była otoczona terytorium kontrolowanym przez Państwa Osi od 1940 do 1944 roku.

W momencie wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, Szwajcaria natychmiast rozpoczęła mobilizację w przypadku możliwej inwazji. Przejście w stan wojenny przebiegło płynnie i wywołało mniej kontrowersji niż w 1914 roku.

Parlament szybko wybrał 61-letniego wojskowego zawodowca Henri Guisana na generała, a do 3 września zrekrutowano 430 000 żołnierzy bojowych i 210 000 w służbach wsparcia, w tym 10 000 kobiet.

W szczytowym momencie zrekrutowanych zostało 850 000 żołnierzy.

W trakcie wojny, zgodnie z doktryną Neuordnung, niemieckie dowództwo wojskowe przygotowało szczegółowe plany inwazji, takie jak Operacja Tannenbaum, jednak Szwajcaria nigdy nie została zaatakowana. Szwajcaria pozostała niezależna dzięki kombinacji kilku czynników - swojej siły militarnej, ustępstw gospodarczych wobec Niemiec i szczęśliwemu zbiegowi okoliczności, gdy większe wydarzenia wojenne opóźniły inwazję.

Próby przeprowadzenia unifikacji z Niemcami przez Narodowe Ruchu Szwajcarii (szwajcarską partię polityczną sympatyzującą z nazizmem), zakończyły się niepowodzeniem. 

Szwajcarska prasa krytykowała Trzecią Rzeszę, często wprowadzając wściekłość u jej przywódców. Z kolei Berlin potępiał Szwajcarię jako średniowieczny relikt, a jej ludność jako zbuntowanych Niemców.

Strategia militarna Szwajcarii została zmieniona z obrony statycznej, na strategię wyniszczenia i wycofywania się do silnych pozycji wysoko w Alpach. Ta kontrowersyjna strategia była w gruncie rzeczy strategią odstraszania. Pomysłem było uczynienie kosztów inwazji zbyt wysokimi. W przypadku inwazji armia szwajcarska zrezygnowałaby z kontroli nad sercem gospodarczym i ośrodkami ludności, zachowując jednocześnie kontrolę nad kluczowymi połączeniami kolejowymi i przejściami.

Szwajcaria była bazą dla działań szpiegowskich obu stron konfliktu i często pośredniczyła w komunikacji między Państwami Osi a aliantami, pełniąc rolę państwa opiekuńczego. W 1942 roku w Bernie powstało Biuro Strategicznych Służb Informacyjnych Stanów Zjednoczonych (OSS). Dzięki staraniom Allena Dullesa, powstała pierwsza amerykańska służba wywiadowcza w Europie Zachodniej. 

Mimo publicznego i politycznego nastawienia w Szwajcarii, niektórzy wysoko postawieni oficerowie w szwajcarskiej armii mieli sympatie pro-nazistowskie: szczególnie pułkownik Arthur Fonjallaz i pułkownik Eugen Bircher, którzy kierowali Schweizerischer Vaterländischer Verband. W książce "Listy do Suzanne", szwajcarski dziennikarz Léon Savary retrospektywnie potępił "ukryty wpływ hitleryzmu na ludność szwajcarską podczas Drugiej Wojny Światowej, którego nie byli świadomi".

 

Procesy karne za kolaborację z Nazistami

Szwajcarskie prawo wojskowe przewidywało karę śmierci za zdradę i pewne inne przestępstwa wojskowe, takie jak dezercja w obliczu wroga.

Podczas II wojny światowej, 33 osoby zostały skazane na śmierć za szpiegostwo na rzecz nazistowskich Niemiec. Siedemnaście z nich zostało straconych przed końcem wojny. Z wyjątkiem jednego mężczyzny z Liechtensteinu, wszyscy straceni byli Szwajcarami. Setki innych osób było również więzionych za szpiegostwo na rzecz Niemiec i działania przeciwko bezpieczeństwu narodowemu.

W styczniu 1946 roku rząd Szwajcarii opublikował raport na temat kolaboracji. Od zakończenia wojny do kwietnia 1949 roku, Szwajcarski Federalny Trybunał Najwyższy przeprowadził sześć procesów przeciwko 102 szwajcarskim obywatelom , którzy zostali oskarżeni o zdradę i podważenie neutralności i niezależności Szwajcarii. Wielu szwajcarskich ochotników z SS był sądzonych za mniejsze przewinienia, w tym dezercję, zaniedbanie obowiązków i nieautoryzowane przekraczanie granicy.